Włochy vs Polska - kto płaci niższe podatki?

Kontynuujemy nasz nowy cykl publikacji, w którym porównujemy polski system podatkowy z tymi, które obowiązują w innych jurysdykcjach. Jak już zauważyliście po tytule, naszym dzisiejszym „przeciwnikiem” będą Włochy. W niedawno opublikowanym rankingu najszczęśliwszych krajów świata nasz dzisiejszy „podatkowy rywal” znajduje się na 31 miejscu. Nasz kraj osiągnął natomiast miejsce 48 spośród 146 państw będących w rankingu. Naszym zdaniem skomplikowany system podatkowy nie ułatwia życia obywatelom, dlatego też w kolejnych zestawieniach postaramy się porównać polską jurysdykcję do kraju z TOP5 niniejszego zestawienia. Niemniej jednak, dziś skupmy się na słynącej z wyśmienitych makaronów oraz pizzy - Italii.

Podatki od osób fizycznych

Kwoty wolne od podatku dochodowego prezentują się we Włoszech następująco:

- Pracujące osoby fizyczne do 8.145 EUR rocznie

- Emeryci do 8.130 EUR rocznie

- Emeryci powyżej 75. roku życia do 9.000 EUR rocznie

- Osoby prowadzące własną działalność do 4.800 EUR rocznie

Nie przekraczając tych kwot, podatek dochodowy wynosi 0%.

We Włoszech istnieje szeroki wachlarz ulg podatkowych takich jak odliczenie instalacji systemu do filtracji wody w domu, czy wydatki weterynaryjne. Ciekawe czy również w Polsce, która stosunkowo często stara się adaptować zachodnie przepisy, z czasem pojawią się podobne regulacje. Niewątpliwie osoby dbające o zdrowie zarówno własne jak i swoich pupili, nie mogłyby z tego powodu narzekać.

Dla osób pracujących na własny rachunek i zarabiający do 65.000 EUR rocznie możliwe jest opodatkowanie zaledwie 15% podatkiem.

Nowe progi podatkowe funkcjonują od 2022 roku, a progresywna skala podatkowa prezentuje się następująco:

0 – 15.000 EUR rocznie podatek 23% (bez zmian)

15.001 – 28.000 EUR rocznie podatek 25% (27% w 2021 roku)

28.001 EUR – 55.000 EUR rocznie podatek 35% (poprzednio 38%)

55.001 EUR rocznie i więcej podatek 43% (poprzednio do 75.000 EUR rocznie podatek 41%)

We Włoszech funkcjonuje również dodatkowy 10% podatek od „extra” dochodów zmiennych w sektorze finansowym. Przykładowo, jeśli dyrektor instytucji finansowej dostaje premię, takie wynagrodzenie zmienne pomniejszone o wynagrodzenie zasadnicze jest dodatkowo opodatkowane 10% podatkiem.

We Włoszech osoba fizyczna podlega również podatkom regionalnym oraz miejskim, a ich stawki prezentują się w niniejszy sposób. Regionalny podatek dochodowy waha się w zależności od regionu zamieszkania. Waha się on pomiędzy 1,23% a 3,33%. Miejski podatek dochodowy również w zależności od miejsca zamieszkania różni się i wynosi od 0% - 0,8%. W gminach jest możliwość ustalania progresywnych stawek podatkowych.

Łączna stawka ubezpieczenia społecznego wynosi około 40% wynagrodzenia brutto pracownika (stawka zależy od wykonywanej przez firmę działalności zawodowej, liczby osób zatrudnionych w firmie czy stanowiska pracownika) i jest dzielona w następujący sposób. Opłata pracodawcy wynosi około 30%. Opłata pracownika wynosi około 10%. Ogólnie rzecz biorąc, tylko około 33% całkowitej stawki jest wpłacane do Krajowego Funduszu Emerytalnego, pozostała część jest wpłacana do funduszy ubezpieczeń społecznych.

Warto wspomnieć, że dla kadr kierowniczych składki te różnią się.

W Polsce po wprowadzeniu od 2022 roku Nowego Ładu oraz po lipcowej obniżce podatku PIT do 12%, skala podatkowa wygląda w sposób następujący:

- Dochód do 30.000 PLN rocznie Kwota wolna od podatku

- Dochód od 30.000 – 120.000 PLN Podatek 12%

- Dochód od 120.000 – 1.000.000 PLN Podatek 32%

- Dochód roczny powyżej 1 mln PLN Podatek 36% (4% danina solidarnościowa)

Polskie składki ZUS wynoszą z kolei około 43% wynagrodzenia brutto. Składki po stronie pracodawcy wynoszą około 20,5%, a pracownika 13,7% - składki społeczne oraz 9% składki zdrowotnej.

Od 1 stycznia bieżącego roku we Włoszech mediana wynagrodzeń wynosi 3.720 EUR. W Polsce natomiast 6.627 PLN. A zatem osoby zarabiające około 45.000 EUR (12 x 3.720 EUR) są opodatkowane 35% podatkiem. W naszym kraju, po ostatnich, korzystnych zmianach takich jak: podniesienie I progu podatkowego, zwiększenie kwoty wolnej od podatku, czy też obniżenie podatku PIT do 12%, osoba zarabiająca około 80.000 PLN rocznie zapłaci 12% podatek dochodowy. Różnica jest zatem kolosalna. W przypadku lepiej zarabiających różnice są do siebie bardziej zbliżone, niewielka jest również różnica w panujących w obu krajach składkach na ubezpieczenia. Niemniej jednak w niniejszym zestawieniu porównując stawki podatków od osób fizycznych, naszym zdaniem Polska jurysdykcja wypada korzystniej.

Polska 1:0 Włochy

Podatek VAT

Standardowa, włoska stawka podatku VAT od października 2013 r. wynosi 22%. Niższe stawki, są przewidziane dla wyszczególnionych dostaw towarów i usług, takich jak 4% na żywność, napoje i produkty rolne wymienione w wykazie oraz 10% na dostawy energii elektrycznej dla konkretnych celów jak i poszczególne leki. Dostawy i eksport wewnątrzwspólnotowy są zwolnione z podatku VAT. Dodatkowo określone dostawy towarów i usług wyraźnie wymienione w ustawie również mogą skorzystać ze zwolnienia

Podstawowa stawka VAT w Polsce wynosi 23% i dotyczy ona większości sprzedaży. Istnieją również obniżone stawki, które wynoszą 0%, 5% i 8%. W Polsce limit rejestracji do podatku VAT wynosi 200.000 PLN jednak w przypadku sprzedaży towarów i usług wyszczególnionych w ustawie o VAT niniejszy limit nie ma zastosowania.

Porównując podatek VAT w Polsce i we Włoszech skupmy się na standardowej stawce tego podatku, zatem pod tym kątem Włosi posiadają korzystniejszą o 1% stawkę niż Polska. Punkt dla Italii.

Polska 1:1 Włochy

Podatek od spadków i darowizn

Podatek od spadków i darowizn został we Włoszech przywrócony w październiku 2006 r. po pięcioletnim okresie zniesienia tego podatku. Procent i limity zwolnienia mają zastosowanie dla spadków i darowizn oraz zależą od relacji beneficjenta ze zmarłą osobą lub darczyńcą i wyglądają następująco:

- dla małżonków lub krewnych w linii prostej, obdarowany zostanie obciążony podatkiem w wysokości 4% od wartości majątku przekraczającego próg wolny tj. 1 mln EUR (na spadkobiercę),

- dla rodzeństwa, podatek od spadków lub darowizn zostanie naliczony w wysokości 6% od wartości przelewu przekraczającej 100 000 EUR (na spadkobiercę),

- pozostali członkowie rodziny do czwartego pokolenia, podatek od spadków lub darowizn będzie opodatkowany stawką 6% od całej wartości przekazania,

- wszyscy inni beneficjenci, którzy nie zostali wcześniej wymienieni, będą podlegać 8% stawce podatku, która będzie stosowana od całej przekazanej kwoty. Do osoby niepełnosprawnej mają zastosowanie przepisy szczególne.

Polsce z kolei kwoty wolne od tego podatku wynoszą kolejno:

1) 9.637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej – małżonek, dzieci, rodzice, dziadkowie czy rodzeństwo

2) 7.276 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej - np. siostrzeniec, wujostwo czy szwagier

3) 4.902 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej - wszystkie osoby niezaliczone do dwóch poprzednich grup, w tym osoby niespokrewnione.

Podatek do zapłaty powyżej wyżej wymienionych wartości jest ustalony w zależności od kwoty oraz stopnia pokrewieństwa i prezentuje się w sposób przedstawiony w zestawieniu poniżej:

Kwota nadwyżki w PLN Podatek wynosi
1) od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej
ponad do
10.278 3%
10.278 20.556 5%
20.556 7%

2) od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej
ponad do
10.278 7%
10.278 20.556 9%
20.556 12%

3) od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej
ponad do
10.278 12%
10.278 20.556 16%
20.556 20%

W niniejszym porównaniu podatków od spadków i darowizn możemy zauważyć znaczną różnicę w kwotach wolnych. W przypadku obdarowania najbliższych włoski system pozwala na uniknięcie podatku aż do 1 mln EUR przekazanych środków. Powyżej tej kwoty podatek wynosi nadal zaledwie 4%. W Polsce natomiast kwota wolna to 10 tys. zł, z kolei powyżej zaledwie 30 tys. zł. darowizny, podatek wynosi już 7%.

Należy natomiast pamiętać, że w Polsce darowizna w najbliższej rodzinie może być całkowicie zwolniona z podatku. Warunkiem koniecznym jest poinformowanie naszego Urzędu Skarbowego na temat otrzymanej darowizny czy spadku. Należy tego dokonać na formularzu SD-Z2 w ciągu 6 miesięcy od momentu, kiedy powstał obowiązek podatkowy.

W pozostałych grupach podatkowych tendencja wygląda podobnie z przewagą na korzyść Włoch. Natomiast w Polsce najbliższa rodzina podlega całkowitemu zwolnieniu przy pewnych formalnościach, dając w tym zakresie przewagę. Naszych zdaniem tak znaczna różnica jest skutkiem zamożności włoskich obywateli. We Włoszech wielopokoleniowe rodziny od lat budowały swój majątek i przekazywały go z pokolenia na pokolenia, dlatego też tamtejszy system pozwala na jego przekazanie po niskim koszcie. W Polsce przekazanie majątku najbliższej rodzinie jest zwolnione z opodatkowania, ale za to pozostałe progi oraz stawki podatkowe są wyższe niż we Włoszech. W związku z tym, postanowiliśmy przyznać każdemu po punkcie – remis.

Polska 2:2 Włochy

Podatek od nieruchomości

We Włoszech istnieje tzw. podatek katastralny. Zależy on od regionu, gminy, położenia, roku budowy, czy przeprowadzanych remontów. Można go obliczyć poprzez współczynnik katastralny, który jest wpisany w księgach wieczystych.

Kupując nieruchomość z rynku pierwotnego w ciągu 5 lat od zakończenia prac płacimy podatek VAT. Obliczany jest on nie od wartości katastralnej nieruchomości, ale od ceny rynkowej i wynosi 4% w przypadku pierwszej nieruchomości i 10% w wypadku kolejnej - więc jest on zazwyczaj dużo wyższy. We Włoszech podatek od nieruchomości luksusowych wynosi natomiast aż 22%.

rynek pierwotny (tylko VAT) 4% wartości rynkowej (dla pierwszej nieruchomości)
rynek pierwotny (tylko VAT) 10% wartości rynkowej (kolejna nieruchomość)
rynek wtórny 2% wartości katastralnej (min. 1000 euro) (1. nieruch.)
rynek wtórny 9% wartości katastralnej (kolejna nieruchomość)

W Polsce kupując nowe mieszkanie od dewelopera zapłacimy 8% podatku VAT (do 150m2) lub 23% VAT dla powierzchni powyżej 150m2. W przypadku mieszkań z rynku wtórnego należy opłacić jedynie 2% podatek PCC (podatek od czynności cywilnoprawnych). W przypadku kupna mieszkania z rynku pierwotnego, opłacając podatek VAT możemy uniknąć płacenia podatku PCC. Dużym udogodnieniem dla polskich inwestorów w nieruchomości jest fakt, iż od zakupu kolejnych mieszkań podatki nie zwiększają się, jak wygląda to w przypadku Włoch.

Podatek od posiadania nieruchomości we Włoszech waha się od 0,4% do 0,7% jej wartości, w zależności od lokalizacji i rodzaju nieruchomości. We Włoszech nie ma podatku majątkowego. Osoby fizyczne są zwolnione z podatku od zysków kapitałowych pięć lat po zakupie. Jeśli nieruchomość zostanie sprzedana w ciągu pięciu lat, zyski z tego tytułu podlegają opodatkowaniu 20%. W Polsce z kolei sprzedaż zakupionej nieruchomości w ciągu najbliższych 5 lat jest opodatkowana stawką 19%. Jeszcze jest tzw. ulga mieszkaniowa, która pozwala sprzedaż mieszkanie przed upływem 5 lat – jeśli kwotę ze sprzedaży przeznaczymy na zakup innego mieszkania.

W Polsce za pobieranie podatku od nieruchomości odpowiadają samorządy gminne, stąd też w zależności od gminy wysokość podatku różni się. Podatek ten pobierany jest od budynków mieszkalnych, ale również gruntów czy nieruchomości związanych z prowadzeniem działalności. Opłatę należy uregulować w czterech równych ratach, a sama kwota obliczana jest za 1 metr kwadratowy. W przypadku większych miast w Polsce jest to kwota 0,89 zł za mkw.

W przypadku podatku od nieruchomości w Polsce opłata ta jest naprawdę niewielka. Dla nieruchomości o powierzchni 200 mkw wyniesie zaledwie około 178 zł, w zależności od lokalizacji.

Podsumowując, zarówno w Polsce jak i we Włoszech podatki od posiadania nieruchomości są stosunkowo niewielkie. Większe różnice są natomiast w przypadku zakupu nieruchomości. Zakup pierwszego mieszkania w Polsce, jest opodatkowany 8% VAT lub 2% PCC (dla mieszkań do 150m2). We Włoszech natomiast będzie to 4% i 2%. Jednak w przypadku osób chcących zakupić więcej nieruchomości, Polska wygląda korzystniej bowiem nasze stawki nie zmieniają się, kiedy we Włoszech wynoszą kolejno 10% oraz 9%. W Polsce od jakiegoś czasu mówi się o wprowadzeniu podatku katastralnego od kolejnej nieruchomości, lecz na ten moment wygląda to u nas nieco korzystniej. W związku z tym, że my możemy się cieszyć brakiem podatku katastralnego – gol dla nas.

Polska 3:2 Włochy

Podatek od zysków kapitałowych

26% podatek od zysków kapitałowych we włoskiej jurysdykcji versus 19% podatek w Polsce. Wynik może być tylko jeden – punkt dla Polski. Podatek jest naliczany od zbycia akcji, obligacji czy walut wirtualnych. Kryptowaluty w obu krajach są nadal nieuregulowane, a więc podlegają podobnym przepisom jak waluty FIAT.

Polska 4:2 Włochy

Osoby prawne

Na potrzeby naszej włosko-polskiej „rywalizacji” porównamy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w obu krajach. We Włoszech ta forma prowadzenie firmy również jest jedną z najczęściej wybieranych.

Dochód włoskiej sp. z o.o. jest opodatkowany na poziomie 27,9%. Składa się na to podatek dochodowy od spółek 24% (IRES) oraz 3,9% tzw. IRAP – podatek regionalny przeznaczony na publiczną służbę zdrowia.

Oczywiście włoska jurysdykcja pozwala na optymalizację rozwiązań oraz wybór tego, który okaże się najkorzystniejszy dla danego płatnika. Pod lupę weźmiemy podstawową strukturę sp. z o.o.

Na przykładzie, zakładając, że sp. z o.o. posiada dwóch wspólników, posiadających po 50% udziałów oraz każdy z nich pełni rolę członka zarządu. Załóżmy, że dochody z działalności są jedynymi dochodami dla wspólników. Jeśli spółka zarobi w danym roku 100.000 EUR zysku i podjęta zostanie decyzja o jego wypłacie wspólnikom, włoska sp. z o.o. oraz jej wspólnicy będą opodatkowani w następujący sposób:

Spółka zapłaci 24% podatku oraz 3,9% tzw. IRAP (łącznie 27.900 EUR). Po opodatkowaniu zostanie już 72.100 EUR, wypłacając po 50% dla obu wspólników otrzymają oni po 36.050 EUR od których będą zmuszeni opłacić 24% składek na ubezpieczenie społeczne oraz 26% podatku od dywidendy. W takiej sytuacji należna kwota minus oba podatki oznacza, iż wspólnik Sp z o.o. na rękę otrzyma 14.677 EUR.

W Polsce również jest dostępny szereg możliwości optymalizacyjnych jak np. estoński CIT, czy łączenie JDG z podmiotem prawnym. Niemniej skupmy się, jak w przypadku przykładu włoskiej sp. z o.o., na podstawowej strukturze najpopularniejszej spółki.

Podatek CIT może wynieść 9% lub 19%, biorąc za przykład zysk 100.000 PLN oraz dwóch wspólników współtworzących naszą spółkę, będzie to 9% podatek. Zostaje nam więc 91.000 PLN. W Polsce spółka z o.o. jest zwolniona z płacenia składek ZUS w przypadku struktury wieloosobowej. Biorąc pod uwagę równomierną wypłatę wspólnikom spółki wynagrodzenia w formie dywidendy - 45.500 PLN zostanie opodatkowane 19% podatkiem. Na rękę wspólnik otrzyma w takiej sytuacji 36.855 PLN.

Zatem ze 100.000 zysku z tego typu spółki polski system podatkowy pozwala wspólnikom zarobić większą kwotę na rękę. Dlatego też, porównując podstawową formę spółek z o.o. przyznajemy punkt dla Polski.

Polska 5:2 Włochy

Podsumowanie

W poprzednim zestawieniu, analizując system podatkowy we Francji, szokującym były niesamowicie duże podatki od spadków i darowizn. We Włoszech podatek ten jest z kolei bardzo niski. Polska jest natomiast w tym aspekcie gdzieś pośrodku, posiadając jednak znaczny przywilej i pozwalając uniknąć opodatkowania dla darowizn wśród najbliższej rodziny. Pod kątem podatków dochodowych, zarówno od osób fizycznych jak i firm, polskie stawki są korzystniejsze. Pamiętajmy jednak, że stawki to jedno, a przejrzystość czy zrozumienie systemu to drugie. Polski system obniża stawki, starając się zachęcić część firm do powrotu i rejestrowania swojej działalności w naszym kraju. Niemniej jednak częste, nagle wprowadzane zmiany i komplikowanie prawa podatkowego nie są naszą mocną stroną. Dla przedsiębiorców liczy się stabilność prawa i możliwość jego przewidzenia w celu zaplanowania ruchów w prowadzonej przez siebie działalności. Pod tym kątem polska jurysdykcja ma jeszcze wiele do poprawy. Podatki od towarów i usług są porównywalne, natomiast ten od zysków kapitałowych nieco korzystniejszy w naszym kraju.

Reasumując, w niniejszym zestawieniu polski system podatkowy kolejny raz okazuje się zwycięski. Polska wygrała drugi już mecz z rzędu, ale rozgrywka z krajami zachodnimi trwa dalej. Póki co możemy cieszyć się wygraną, natomiast kolejne rywalizacje będą z krajami wschodnimi, których system podatkowy może obnażyć nasze słabości.

Zachęcamy zatem do śledzenia naszej strony internetowej oraz konta na facebook, na którym na bieżąco o wszystkich publikacjach informujemy.